25/5/09

AS CALZADAS ROMANAS

As calzadas romanas eran un modelo de camiño usado por Roma para a vertebración do seu Imperio. A rede viaria foi utilizada polo exército na conquista de territorios e grazas a ela podíanse mobilizar grandes efectivos cunha rapidez nunca vista ata entonces. No aspecto económico xogou un papel fundamental, xa que o transporte de mercadorías axilizouse notablemente. As calzadas tamén tiveron gran influencia na difusión da nova cultura e en estender por todo o imperio a romanización.
Unían as cidades de todos os puntos de Italia e despois do Imperio cos centros de difusión políticos e económicos.







Miliario

Un millar ou pedra miliar (procedente do latín) e unha columna cilindrica,oval,ou paralelepipeda que se colocaba no borde das calzadas romanas para sinalar as distancias cada mil passus (pasos dobres romanos) e dicir,cada milla romana,o que equivale a unha distancia de aprosimadamente 1481 metros. Soian ser de granito,con unha base cúbica ou cadrada e medía entre 2 e 4 metros de altura,cun diametro de só 80 centímetros.
A maior parte dos miliarios levaban inscripcións grabadas directamente, dependendo da importancia da calzada: da cercanía ou alonxamento de Roma, das cidades de oríxe e destino. A inscripción constaba sempre dunha serie de partes ben definidas :

1 -O título completo do emperador baixo cuxo mandato se construía o modificaba a calzada.

2 - A distancia ata Roma ou a localidade màis importante da vía.

3- O gobernador ou a unidade militar responsable das obras na calzada.

4- Aparecía a palabra refecit ou reparavit se se trataba dunha obra ou mantenemento da vía.



AS TERMAS ROMANAS

AS TERMAS ROMANAS

O uso das termas xeneralizouse no mundo romano a partir do seculo I a.C , cando se descubríu un sistema que permitía quentar e distribuír o aire quente grazas ao inxenieiro Serxio Orata. O seu uso foi difundido polo Imperio Romano a toda Europa. Os restos termais máis antigos dos que hai noticia son as Termas de Pompeia datadas no século I a.C.
Os baños romanos abrían ao mediodía e cerraban ao poñerse o Sol. Nos lugares destinados ao baño había departamentos separados para homes e mulleres; se non habia espazos separados, o establecemento abría unhas horas ao día para mulleres e outras para homes, e so unha vez ao ano as termas eran abertas ao pobo. En algunhas ocasións, durante o Imperio, permitíuse o baño conxunto a homes e mulleres.
Outro uso predominante e que soe aparecer en todo lugar onde acudían as personalidades da cidade (ao igual que o teatro por exemplo), era que ás termas tamén se soía acudir para "socializarse". Os homes charlaban sobre política, sobre os seus plans do futuro e de como vían o panorama de Roma. Pola sua parte, as mulleres falaban dos chismes e rumores dos entresixos patricios do palatino. Era en moitas ocasións un centro de reunións informais, perfecto polo seu relaxante aire vaporado e as termas de auga quente.

PALESTRA

Patio central ao que se abrían todas as demáis estancias e se podía prácticar exercicios físicos.

TABERNAE

Tendas adosadas as salas de baños onde se vendían bebidas e comida, que os vendedores pregonaban a grandes voces entre os bañistas.

CALDARIUM

Baño de agua quente, o alveus. Era a habitación máis luminosa e adornada. Nas grandes termas había incluso piscinas onde podíase nadar. Nas máis pequenas, o baño tomabase en bañeira ou depósitos de auga quente chamados labra.

FRIGIDARIUM

Era a sala destinada aos baños de auga fría. Nas grandes termas, o frigidarium estaba descuberto e incluía entre as suas instalacions unha gran piscina onde poder practicar a natación.


TEPIDARIUM

Habitación de temperatura tibia que preparaba ao bañista para a de agua quente.

APODITERIUM

Vestiarios. Habitación próxima ao pórtico da entrada onde os bañistas deixaban as suas roupas. Había un banco corrido na parede unhas hornacinas sen portas, onde depositabanse as roupas e os obxetos personais, que quedaban vixiados por un escravo.

LACONICUM

Baño de vapor.

RECURSOS HIDRAULICOS

Os recursos hidráulicos eran traídos mediante a rede de acueductos que toda cidade romana tiña, ainda cando o punto de captación da auga estivera lonxe do núcleo urbano, como no caso de Segovia que dista máis de 14Km.
O interior das estancias e as piscinas de auga quente realizabase mediante o sistema de hypocaustum. O sistema está basado na distribución mediante túneis e tubos de auga quente e vapor que se extendía por debaixo dos chans das estancias e piscinas e era alimentado por unha serie de fornos que se atopaban nos sotos. Reminicencia deste tipo de calefacción e a gloria castela.

TERMAS DE CARACALLA

As Termas de Caracalla foron un amplio complexo de baños da Roma imperial.Foron construidas na cidade de Roma entre 212 e 216 d.C, durante o reino do Emperador de Caracalla. Inauguraronse co nome de Termas Antoninas, pois ao emperador Marco Aurelio Antonino Basiano xamáis coñeceuselle en vida co nome de Caracalla. Actualmente, as extensas ruinas destas termas son unha grande atracción turistica importante. Ainda que foros despoxadas das suas esculturas e demais riquezas dende data temprana, ainda conservanse grandes fragmentos de mosaicos, alguns deles correspondentes a planta superior do edificio que se desplomou. Varias das xigantescas bañeiras de Marmore, esculpidas nun só bloque, trasladaronse ao centro de Roma para ser usadas como fontes. A súa escultura mais famosa, o grupo chamado “Toro Farnesio” conservase no Museo Arqueoloxico de Nápoles. Actualmente, os restos do complexo atopanse franqueados pola Viale Aventino (avenida Aventino), e a Viale delle Terme di Caracalla (avenida de Las Termas de Caracalla).

TERMAS DE AGRIPA

As Termas de Agripa tamén chamadas Thermae Agrippae foron unhas termas da Antiga Roma construidas por Marco Hispano Agripa no seculo I.
As Termas de Agripa foron a primeira das grandes termas construidas na Antiga Roma. Orixinalmente non eran propiamente unhas termas, senon máis ben unha sauna. Sen embargo coa finalización do Aqua Virgo, o acueducto terminado por Agripa no 19 a. C., os baños proveyeronse de auga de forma regular, convertindose nunhas termas propiamente ditas, cunha gran piscina ornalmental e unha rica decoración interior. No ano 80 d. C., as termas vironse afectadas por un gran incendio, pero foron restauradas e ampliadas. En tempos do emperador Adriano realizaronse diversas reformas internas. Parece ser que a partir do seculo VII d. C, utilizaronse as termas como canteras de materiais constructivos, a pesar diso, gran parte da estrutura mantivose en pe no seculo XVI, como reflecten os gravados de Baldassare Penuchi e Andrea Palladio, entre outros. Hoxe en dia, a zona atopase altamente urbanizada e os restos que se conservan son moi escasos.

22/5/09


O EXÉRCITO ROMANO



ROMA TIÑA O MELLOR EXÉRCITO DO MUNDO ANTIGO E POR ISO ACADOU TANTOS ÉXITOS.


AS GRANDES CONQUISTAS NON SERÍAN POSIBLES SEN UN EXÉRCITO BEN ORGANIZADO E DISCIPLINADO.


FOI O PRIMEIRO EXÉRCITO PROFESIONAL ONDE CADA SOLDADO COBRABA UN SOLDO.


DIVIDÍASE EN LEXIÓNS DE APROXIMADAMENTE 5.000 GUERREIROS AO MANDO DUN LEGADO ROMANO.


TODOS OS LEXIONARIOS TIÑAN UN ESCUDO GRANDE, UNHA ESPADA E UNHA XABALINA.



TÁCTICAS E ARMAS



NOS COMBATES QUE SE REALIZABAN A CAMPO ABERTO, OS LEXIONARIOS FORMABAN A TARTARUGA. PROTEXIDOS DE FORMA EFICAZ, ESPANTABAN O INIMIGO, QUE NON SABIA COMO ACTUAR ANTE ESE MURO METÁLICO.


AS TORRES DE COMBATE, OS ARIETES, E AS CATAPULTAS TAMÉN AXUDABAN.



SOCIEDADE ROMANA




CIDADANS:



HOMES LIBRES CON TODOS OS DEREITOS.


DIFERÉNCIANSE POLAS SÚAS RIQUEZAS.



NON CIDADÁNS:



HOMES LIBRES SEN DEREITOS POLÍTICOS



ESCRAVOS, PERTENCIAN A OUTRA PERSOA



MULLERES, SEMPRE BAIXO A TUTELA DUN HOME



LIBERTOS, AQUELES QUE RECUPERABAN A LIBERDADE



O DEREITO A CIDADANÍA FOISE ESTENDENDO ATA QUE NO S.III D.C. O EMPERADOR CARACALLA CONCEDEUNO A TODOS OS HOMES LIBRES DO IMPERIO



AS MULLERES


NUNCA FORON CONSIDERADAS CIDADÁS.


CARECÍAN DA MAIORÍA DE DEREITOS PERO PODÍAN TER PROPIEDADES, REXENTAR NEGOCIOS E PARTICIPAR NOS ESPECTÁCULOS E FESTAS.


PRINCIPAIS DINASTÍAS E EMPERADORES ROMANOS




DINASTÍA XULIO-CLAUDIA



OCTAVIO AUGUSTO


TIBERIO


CALÍGULA


CLAUDIO


NERÓN



DINASTÍA FLAVIA



FLAVIO VESPASIANO


TITO


DOMICIANO



DINASTÍA DOS ANTONINOS



MARCO ULPIO


ADRIANO


ANTONINO PÍO


MARCO AURELIO



DINASTÍA DOS SEVEROS



SEPTIMO SEVERO


CARACALLA


DIOCLECIANO


DINASTÍA TEODOSIANA


TEODOSIO O GRANDE


RÓMULO AUGUSTO

RAP-RIP DE VIRIATO O LUSITANO

Viriato o lusitano (bis)

Enfrentouse ó exército romano ( coro )

Vaia con viriato (bis)

A hispania ulterior loita con fervor

Atende Roma con Viriato estás en coma

Viriato o lusitano(bis)

Xa venceu ó exército romano (coro)

Roma humillada

Desconcertada

Firma a paz có lusitano

Roma non perdoa

Roma non olvida

A Viriato , o cabecilla

Hai que collelo,

Hai que matalo

E unha ameaza para o pobo romano

Viriato o lusitano(bis) (coro)

Dorme e soña có exercito romano

Desperta Viriato, desperta do teu soño

Que chega o cónsul Servilio Cepión

Cargado de denarios con malas intencións

Tres lusitanos

Tres lugartenentes

Tres traidores mataron a Viriato

Viriato o lusitano(bis) (coro)

Xace morto polos traidores

Roma non paga traidores, Roma non paga traidores, Roma non paga traidores...Roma non paga traidores........... ......

21/5/09













5. A relixión na época imperial

5. 1. Os cultos orientais.

Os romanos sentíronse atraídos, xa desde a República, polos cultos orientais, tan cheos de cerimonias misteriosas, nas que vían relixións que aseguraban a salvación aos seus fieles e a felicidade mais alá da morte. Pero foi baixo o Imperio cando estas relixións conseguen adhesións masivas.

Cibeles, a Gran Nai, introducíuse en Roma, procedente de Asia, xa na segunda guerra Púnica. Pero é a partir do emperador Claudio cando cobra grande puxanza, xunto co seu novo compañeiro Atis, deus que morre e renace como promesa de resurrección para os seus devotos. O culto de Cibeles era sanguento e frenético. Os sacerdotes da deusa, así como os seus devotos, flaxelábanse ata sangrar durante as cerimonias, entre lamentacións de dor e exaltacións delirantes.

Isis e Osiris son divinidades exipcias que alcanzan en Roma grande popularidade a partir de Calígula, que lles erixiu un templo oficial. Isis é a esposa de Osiris, morto por Set, deus das sombras. Logo resucita e se converte en protector dos mortos. Todos os anos preséntase o mito da súa resurrección con cerimonias na que os seus devotos pasan da desesperación ao xúbilo, Isis é unha deusa boa, nai da fecundidade, da maxia e dos froitos da terra. Os seus sacerdotes rapábanse a cabeza e vestían completamente de branco. As cerimonias rituais en honor da deusa eran moi complexas, e os seus devotos sometíanse a unha gran variedade de sacrificios, purificacións, abstinencias e probas penitenciais.

Mitra era un antigo deus iranio da luz celeste. O seu culto extendeuse, sobre todo, entre os soldados. Era un deus de homes, un deus viril e forte que normalmente represéntase loitando contra un touro. O mito facía nacer do sangue deste touro sacrificado polo deus toda a vida vexetal e animal. Despois asimilouse ao sol, fecundador e enxendrador da vida, e se lle erixiu gran número de templos. O seu culto comprendía pregarias ao sol, ofrendas e sacrificios cruentos.

5. 2. O culto imperial.

Imitando tamén prácticas orientais, os romanos divinizan aos emperadores a partir do propio Augusto. Á súa morte, un decreto do Senado elévao ao rango dos deuses . É a chamada apoteosis. Algún dos seus sucesores fansen adorar en vida, como Calígula e Domiciano, en estatuas e templos con culto oficial; pero a maioría só se lles diviniza e se lles tributa culto despois da morte .

5. 3. O cristianismo.

Dende mediados do século I xa hai cristiáns en Roma. O cristianismo propágase rápidamente, sobre todo entre as capas máis humildes da sociedade. De seguida se lles persegue, imputándolles os crímes horrendos cometidos nas súas cerimonias rituais, misteriosas e clandestinas. Nerón achácalles o incendio de Roma e azuza contra eles á muchedumbre. O mais grande dos historiadores romanos, Cornelio Tácito, di que os cristiáns son “detestados polas súas abominacións”, seguidores dunha “execrable superstición”, convictos de “odio ao xénero húmano” e “delincuentes merecedores dos maiores suplicios”. Outros emperadores e sobre todo, Diocleciano, perseguíronnos con toda crueldade. Ata que esta relixión, que predicaba a igualdade entre todos os homes, a paz, o amor, a promesa da resurrección e a vida despois da morte xunto ao único Deus, acabou por impoñerse sobre todas as demais: primeiro, cando o emperador Constantino, no chamado Edicto de Milán do ano 313, proclamou a liberdade de cultos; e, definitivamente, cando o emperador Teodosio proclamouna relixión oficial do Estado no ano 380 .

18/5/09

Comidas máis frecuentes da antiga Roma

As comidas máis frecuentes da antiga Roma dividíanse en:

- O Ientaculum:

Era a primeira comida que facían ó levantarse (os romanos erguíanse ás cinco da mañá). Consistía nunhas barras planas de farro (un cereal) e un pouco de sal. Nas clases altas da
sociedade tamén incluían na súa dieta ovos, queixo, froita, leite, mel...






- O Prandium:


Comida que se consideraba unha das máis ricas do día. Ía despois do Ientaculum e a gran
maioría de romanos saltábana, ou se a familia non tiña moito diñeiro, era a única que facían. Esta
dieta consistía en pan, carne fría, verduras e froita, todo iso acompañado de viño. Comíase en pequenas cantidades.





-
A Cenae:















É equivalente á nosa comida. Comezaba ó redor das 3 da tarde tras unha visita aos baños. Se había convidados, duraba ata altas horas da tarde. Normalmente remataba cunha rolda de grolos.
Antes, a Cenae consistía nun tipo de gachas chamadas "puls".

8/5/09

Os celtas.


OS CELTAS E A SÚA SOCIEDADE

- Foron tribus pastoriles e guerreiras.
- As súas 140 linguas estendíanse dende Islandia ata India.
- O sistema de clans formaba a base da sociedade, estes tiñan moitas formas e tamaños. A súa estrutura dirixente, fora gobernado por só un señor ou por un consello, cambiaba tendo en conta as necesidades e as aptitudes dos seus membros. A liñaxe baseábase na práctica da elección dun parente coma sucesor do xefe antes de que este morrera.
- As clases profesionais eran constituídas polos xuristas, os físicos, os arperos e poetas, ou bardos, i estaban exentos a prestarlle servizo militar o seu señor. A maioría das familias das clases profesionais practicaban un só oficio. Os bardos, igual que os druídas, posuían un sitio privilexiado. O xefe oficial de cada profesión posuía o nome de ollave (ollamh), i era seleccionado polo señor do territorio e o servía directamente a el.
- Os druídas eran os sacerdotes da sociedade celta. O seu nome probablemente significaba 'verdadeiro adiviño' e as súas funcións incluían a adiviñación, a execución de sacrificios e a dirección de rituais en festivais relixiosos.


OS CELTAS EN GRAN BRETAÑA

- As invasions célticas en Bretaña iniciáronse no s. IX a.C.
- Os Britanos ou Britones foron pobos indíxenas que habitaron a illa de Gran bretaña.
- Estes pobos falaban linguas britónicas e compartían tradicións culturais comúns. En términos de lingua e cultura, gran parte do noroeste de Europa foi principalmente céltica, aínda que a illa de Gran Bretaña y a Bretaña continental estiveron habitadas por celtas britanos. Os habitantes de Irlanda, a Illa de Man e Dalriada eran escotos ou celtas gaélicos, falantes de linguas goidélicas.
- Ao longo da súa existencia, o territorio habitado polos britanos compúxose de numerosas áreas, sempre cambiantes, controladas por tribus.
-
A extensión do seu territorio antes e durante o período romano non está clara, pero xeralmente se cre que incluían a totalidade da illa de Gran Bretaña ata o istmo de Clyde Forth, ao norte do que habitaban os pictos. Parte deste territorio picto foi absorbido polo reino gaélico de Dalriata. A illa de Man tamén estivo orixinalmente habitada por britanos, aínda que también pasou a ser territorio gaélico. Asemade, crese que a illa de Irlanda foi totalmente gaélica durante este período.

ALGÚNS BRITANOS FAMOSOS

- Algúns britanos famosos foron:
o Arturo - Líder guerreiro romano-britano de dubidosa autenticidade histórica.
o Boudica - Raíña dos icenos, que liderou a rebelión contra a ocupación romana no ano 60.

o Caractaco - Líder da defensa contra a conquista romana de Britania.
o Cartimandua – Raíña dos brigantes durante e trala invasión romana.
o Casivellauno - Liderou a defensa contra a segunda expedición de Xulio César a Britania no 54.

o Cunobelio - Rei histórico do sur de Britania entre a primeira e la segunda invasión romana.
o Prasutago - Esposo de Boudica.
o Togodumno - Líder da defensa contra a conquista romana de Britania.


Rei Arturo.
Boudica.






















Cartimandua.

MINAS ROMANAS EN HISPANIA


Ola!!!Queridos amigos.Hoxe volvemos aquí ao noso blog para explicarlles o noso traballo de minas romanas en Hispania.Son:
Mina do río Tinto:está nunha localidade chamada Minas de Río Tinto(Huelva).Extráese ferro,cobre,prata,ouro e calcopirita.
Mina de plomo de Jaén
Salinas de Vgo
Salinas de Burgos
Salinas de Murcia
Mina de mercurio de Ciudad Real:extraese cinabrio co que se forma o mercurio
Las Médulas:están ao oeste de León e extráese ouro.
Mina de cobre de Asturias
Mina de ferro de Vizcaia
Mina de xeso de Cuenca e Toledo

Bueno amigos isto é todo.Nalgunhas minas non puxemos información porque o nome o indica.
Voltaremos mais tarde con mais cousas sobre as minas.

Un saúdo

1ºESO C

6/5/09

Traballando en clase


Ola! Aquí estamos nos traballando no proxecto interdisciplinar sobre os lugares onde se atopan as minas explotadas polos romanos en España e os emperadores envelenados, as plantas coas que se envelenaron a estes emperadores e sobre a medicina na antiga Roma.

AGRIPINA E A ENVELENADORA LOCUSTA


Agripina, sobrina e a vez esposa de Claudio, tiña un fin: coroar ó seu fillo Nerón. Agripina conseguiu liberar da súa condena a morte á escrava Locusta sentenciada precisamente polas súas habilidades toxicolóxicas.

O primeiro encargo que fixo foi envelenar ao emperador Claudio no ano 54, botándolle no seu plato predilecto, un plato de setas, unhas gotas de arsénico e amanitas phalloides (un dos fungos máis mortíferos).

O seu novo obxetivo foi terminar con Británico, o outro fillo de Agripina, hermanastro de Nerón. E nun grandioso banquete ofrecido por Nerón, se lle entrega a Británico un caldo utilizando Sardonia, unha planta que crecía na illa de Cerdeña. Tras a caída do emperador, Locusta é condenada a morrer como responsable dunhas 400 mortes.

5/5/09

A muralla de Adriano


O emperador Adriano desembarcou en Gran Bretaña no ano 122 d.C., foi o primeiro gobernante en facelo dende a invasión. Chegou a inspeccionar a provincia en persoa. Adriano recibiu numerosos informes sobre as tribus que vivían na actual escocia e os danos que ocasionaban sobre a provincia. Nese ano ordenou ao gobernador local construír un muro ou construción defensiva con fortificacións para cubrir dende a costa do mar do Norte ata o brazo do Mar de Solway. Este muro é coñecido hoxe en día como “o muro ou muralla de Adriano”. A muralla tamén tiña como función manter a estabilidade económica e crear condicións de paz na provincia romana de Britania. A muralla estaba construída con sillares de pedra, tiña un grosor de 2’4 a 3 metros e una altura de entre 3’6 e 4’8 m. Contaba con 14 fortes principais e 80 fortíns, un foso de 10 metros e un camiño militar. A UNESCO declarouna patrimonio da humanidade no ano 1987.

VESTA


Vesta era a filla primoxénita de Saturno, e irmá de Ceres, Xuno, Neptuno, Plutón e Xúpiter.Cóntase que foi pedida en matrimonio por Apolo e por Neptuno, pero rechazounos a ambos, preferindo manterse virxe para sempre. Esta foi tamén a condición que lle impuxo ás sacerdotisas do seu templo, as Vestales
Na mitoloxía romana, Vesta é a deusa do fogar. Correspóndese con Hestia na mitoloxía grega. O lume era o seu símbolo sagrado. O rei Numa consagroulle un templo redondo, onde se gardaba o lume sagrado, símbolo da permanencia de Roma. Esta deusa foi unha das primeiras en contar cun sacerdocio de carácter fixo, as Vestais, encargadas de manter sempre vivo no templo o lume sagrado que simbolizaba a virxinidade da deusa. Dito lume non podía apagarse baixo ningún concepto. As Vestales facían ademais, en honor á súa deusa, voto de castidade e gardaban a súa virxinidade durante 30 anos. Se algunha das sacerdotisas rompía os seus votos, era condenada a ser enterrada viva no Campus Sceleris, ou campo dos condenados.
Esta deusa adoita aparecer representada como unha matrona romana con estola e un facho ou lámpada na man.
En honor a Vesta celebrábanse en Roma as Vestalias, festas que tiñan lugar entre cada 7 e 15 de xuño e nas que no primeiro día se abrían as portas do templo ás mulleres que quixeran facer sacrificios á deusa.

CERES


Filla de Saturno, é a deusa da agricultura. Ensinou aos homes a sementar, recolectar e facer o pan. A súa filla Proserpina foi raptada por Plutón e ela recorreu, inconsolable, a terra na súa procura, ata que soubo o seu paradoiro e conseguiu que a devolvesen durante seis meses todos os anos, meses que coinciden coa primavera e o verano, é dicir, coa boa estación, reflexo da alegría da nai.
Sacrificabanselle, sobre todo, porcos e carneiros.
Adoita ser representada como unha fermosa matrona, de porte maxestuoso e cabelos loiros caendo por as súas costas, cunha coroa de espigas e, as veces, unha fouce na man, ou un facho coa que buscaba a súa filla.
Ceres era festexada o 19 de abril.

APOLO


É fillo de Xupiter e Latona e irmán xemelgo de Diana. Era tamén chamado Délico, de Delos, a illa do seu nacemento, e Pitio, por ter matado a Pitón, a lexendaria serpente que gardaba un santuario nas montañas do Parnaso. Na lenda homérica, Apolo era sobre todo o deus da profecía. O seu oráculo máis importante estaba en Delfos, o sitio da súa victoria sobre Pitón. Adoitaba outorgar o don da profecía a aqueles mortales aos que amaba, como a princesa troiana Casandra.
Apolo, ademais de como deus da verdade e a profecía, foi recoñecido como deus da luz e o sol; o tiro con arco, a medicina e a curación, a música, a poesía e as artes.
De aspecto fermoso, Apolo tivo moitos amoríos con ninfas e con mortais. Así, amou á ninfa Dafne, filla do deus-río Peneo, en Tesalia. A ninfa non correspondía ao deus e fuxiu ás montañas. Apolo perseguiuna, e cando estivo a punto de alcanzala, Dafne dirixiu unha pregaria ao seu pai, supricándolle que a metamorfosease para permitirlle escapar das apertas do deus. O seu pai concedeullo e a transformou en loureiro, a árbore consagrada a Apolo.
Os atributos máis comúns de Apolo eran o arco e a frecha. Tamén se incluían a cítara, o plectro e a espada.

DIANA


É filla de Xupiter e Latona e irmá xemelga de Apolo. É a deusa dos bosques, onde se adica, armada de arco e frechas e cun grupo de ninfas, á súa ocupación favorita: a caza. Como deusa da noite, identifícase coa Lúa, e, como deusa dos infernos, con Hécate.
É cruel e vingativa, tiña un carácter salvaxe e se entregaba sen escrúpulo a calquera acto inhumano como a morte de Acteón, fillo de Risteo e Autonoe, que tiña como afición a caza.
Acteón después de ter matado innumerables animais salvaxes sobre o monte Citerón, el e os seus compañeiros entregáronse ao descanso. Preto de alí extendíase o val de Gargafia, consagrado a Diana. Diana acababa de chegar co propósito de bañarse. Acteón, que vagaba polo bosque tivo a desgracia de penetrar neste val e achegarse ao mesmo lugar. Diana indignouse contra o cazador temerario e converteuno en cervo morrendo destrozado polos seus propios cans.
Consagrábanselle a cerva e o xabarín. Adoita ser representada como una moza áxil e descalza, a alxaba á espalda, un can ao seu lado, ás veces con cervos e outros animais.

VULCANO


Na mitoloxía romana, deus do lume e dos metais. Fillo de Xúpiter e de Xuno e marido de Venus. Era o deus do lume e os volcanes, forxador do ferro e creador de arte, armas e armaduras para deuses e heroes. Correspóndese con Hefesto na mitoloxía grega.
Algunas lendas sosteñen que a súa nai Xuno expulsouno do Olimpo debido a que era coxo e deforme, outras que foi o seu pai Zeus quen o arroxou a causa dunha conspiración de Xuno e Vulcano para derrocalo. Sexa dunha forma ou de outra, o seu corpo caeu ao mar onde dúas nereidas, Tetis e Eurínome recolleronno e o coidaron na illa de Lemnos ata que creceu.
Vulcano foi crecendo e se fixo un hábil artesán na elaboración do ferro e outros metais. Críase que o obradoiro de Vulcano estaba situado baixo o volcán Etna. vulcano, usando os seus coñecementos, elaboraba para as súas nais adotivas fermosas xoias. Elaborou o colar que regalou a Hermione, o cetro de Agamenón e os autómatas que traballaban no obradoiro.
Vulcano é representado como un home feo, sudoroso, coa barba desaliñada, o peito descuberto, sempre traballando no abradoiro.

MERCURIO


Mercurio, na mitoloxía romana era o mensaxeiro dos deuses, era o deus dos mercadores, o lucro e o comercio. Era fillo de Xúpiter e Maia, a filla do titán Atlante.
O culto de Mercurio introduciuse en Roma no 495 a.C., cando se lle adicou un templo preto do Circo Máximo. O seu festival celebrábase o 15 de maio.
O seu nome, Mercurio, foi utilizado para nomear obxectos diversos, como o planeta Mercurio, ou o elemento químico homónimo.
Os atributos tradicionais, cos que era representado, son a bolsa na man, o cabalo Pégaso alado ou non, o bastón caduceo, as sandalias aladas, o chapeo ou petasus, así como o galo (símbolo do novo día e a esperteza) e o macho cabrío (símbolo da fertilidade) e, mesmo, a tartaruga (pois a lenda narraba que o deus inventara a lira, usando a concha dun destes animais).

MARTE



Na mitoloxía romana, Marte (en latín Mars) era o deus da guerra, equivalente ó Ares da mitoloxía grega. Fillo de Xupiter en forma dunha flor máxica e de Xuno. Inicialmente foi o deus da fertilidade e a vexetación, e o protector do gando, pero despois foi asociado coa loita. Ofrecíanselle sacrificios antes das batallas e dicíase que aparecía nos campos de batalla acompañado por Bellona, unha deusa guerreira. Dise que a súa esposa era Nerio.


O seu principal templo estaba na capital do imperio que compartía con Xúpiter e Quirinus. O templo a Mars Ultor ("o vengador") estaba no Forum Augustus. Outro templo dedicado a Mars Gradivus ("O que precede ó exército na batalla") estaba situado no lugar onde se concentraba o exército antes de partir a unha guerra. O Campus Martius ("campo de Marte") era onde adestraban os soldados e atletas.


Marte era representado coma un guerreiro con armadura cun helmo con crista. O lobo e o peto eran os seus símbolos. Fillos seus foron Fuga e Timor.


O mes de Marzo e o planeta Marte chamáronse así na súa honra.


Marte, ó contrario que o seu equivalente grego, Ares, foi máis venerado que a maioría dos deuses romanos debido a que os seus fillos Rómulo e Remo fundaron Roma. Os romanos chamábanse así mesmos fillos de Marte.

VENUS


Venus é a deusa do panteón romano, equivalente a Afrodita do panteón grego. É a deusa do Amor e da Beleza.


No mito do seu nacemento cóntase que surxiu de dentro dunha concha de madreperla, sendo xerada polas espumas (afros, en grego). Noutra versión é filla de Xúpiter e Dione.


Venus foi unhas das divinidades máis veneradas entre os antigos, sobre todo na illa de Pafos, onde o seu templo era admirable. Tiña un ollar vago e rendíase culto ao estrabismo dos seus ollos como ideal da beleza feminina. Posuía un carro puxado por cisnes.


Na época helenística, aparece acompañada dun neno, Eros, que pasa a ser Cupido, o seu fillo na mitoloxía romana. É tamén a nai de Eneas, pai dos romanos. Nos últimos anos da república, o seu culto oficial creceu en importancia ao converterse en protectora dos homes de estado.


Venus casou con Vulcano, pero tivo amores con homes mortales e con moitos deuses, sobre todo con Marte e co fermoso Adonis.


Aparece representada núa ou seminúa, ás veces xurdindo da escuma do mar, ás veces nun carro tirado por pombas ou cisnes, as súas aves favoritas.

MINERVA


Na mitoloxía romana Minerva é a deusa da sabiduría, as artes, as técnicas da guerra, ademais da protectora de Roma e a patrona dos artesanos. Correspóndese con Atenea na mitoloxía grega, naceu preto de Libia.


Esta deusa é a filla favorita do amo do Olimpo, que lle concedera varias prerrogativas supremas. Tiña o don da profecía, prolongaba a vontade a vida dos mortales, obtiña a felicidade trala morte: todo o que ela dispoñía cun xesto da súa cabeza era irrevocable, todo o que prometía chegaba infaliblemente.


Esta deusa naceu sendo xa unha muller adulta da frente de Zeus, que antes engulira a súa nai, Metis, titánide caracterizada principalmente pola súa precaución. Zeus, a causa de terse comido a Metis, comenzou a sofrir unhas dores de cabeza intensos e insoportables así que pediu a Hefesto, o deus dos ferreiros, que fixera algo. Éste, abriu a cabeza de Zeus dun forte golpe e dalí saiu a triunfante Minerva, armada de pés a cabeza e bramando como un soldado embravecido ante as filas inimigas.


Os seus atributos eran a éxida (o escudo adornado da cabeza da Gorgon), a oliveira e a lanza. Nas súas estatuas e imaxes dábaselle unha beleza simple, descoidada, modesta, impresionando a súa nobreza, forza e maxestade. Adoita levar o casco na cabeza, unha pica nunha man, un escudo na outra e a éxida sobre o pecho. Normalmente aparece sentada, pero cando está de pé ten sempre, coa actitude resolta dunha guerreira, un aire meditativo e a mirada fixa en altas concepcións.




VIRGILIO



Publio Virgilio Marón naceu en Andes, localidade identificada, con secular e pertinaz tradición, co actual lugar de Pietole, ao pé de Mantua. Estudou primeiro en Cremona e Milán, logo en Roma. Na capital rematou a formación en retórica e coñeceu importantes expoñentes da política e da literatura como Cornelio Galo, Alfeno Varo e Asinio Polión. Deixando de lado a carreira forense, retirouse a Nápoles, onde se fixo, xunto con Filodemo de Gadara, discípulo do filósofo epicúreo Sirón (de quen foi mesmo amante). Por resonancia do seu cognomen coa palabra latina virgo foi alcumado Parthenias (en grego virxe).
Coñeceu a mecenas, pasando a formar parte do seu círculo, que acollía a moitos literatos famosos da época. Tería contactos similares con Augusto, colaborando na difusión da súa ideoloxía política.
De regreso dunha viaxe de estudos en Atenas morreu en Brindisi, onde chegou xa doente, vítima dunha insolación. Os seus restos foron inhumados en nápoles, cerca da Gruta de Posillipo, onde hoxe está o Parque da Tumba de Virxilio (Parco della Tomba di Virgilio).
Escribiu varias composicións poéticas durante a súa mocidade, que foran no Medioevo reagrupadas co nome de Appendix Vergiliana. Pero os seus escritos máis famosos son as Bucólicas (unha escolma de dez églogas); as Xeórxicas (poema didáctico en catro libros, acerca dos traballos no campo) e, sobretodo, a Eneida (poema en doce libros que narra a historia de Eneas, guerreiro exiliado de Ilión ou Troia, fundador da dinastía Xulia). Este último poema quedou incompleto, sendo publicado por vontade de Augusto.